Brunost er obligatorisk på brødskiva

[Nattens rytter]

Her i heimen startar me alltid dagen med brødskiver med raudost og gamalost. Vaffelkake med raudost er òg nydeleg godt.

 

[AnonymBruker]

Ok.

Anonymkode: ac686...875

[AnonymBruker]

Gikk du tom for trolle ideer? 

Anonymkode: 79ad0...5ca

[Nattens rytter]

AnonymBruker skrev (Akkurat nå):

Gikk du tom for trolle ideer? 

Anonymkode: 79ad0...5ca

Kva? Eg er oppteken av tradisjonelle norske hardostar. 

[AnonymBruker]

Vaffelkake med Raudost er sunn og fornuftig frokost, det vet alle. Stå på! 

Anonymkode: 96432...a22

[AnonymBruker]

Nattens rytter skrev (Akkurat nå):

Kva? Eg er oppteken av tradisjonelle norske hardostar. 

Har du vært på ysteriet til gudbrandsdalost ved gålå? 

Anonymkode: 96432...a22

[Nattens rytter]

Eg kjenner godt til ho Raudost-Anne og Solbråsetra ja! 

[AnonymBruker]

Ok

Anonymkode: 01409...879

[Nattens rytter]

AnonymBruker skrev (2 timer siden):

Ok

Anonymkode: 01409...879

Likar du ikkje brunost?

[AnonymBruker]

Nattens rytter skrev (7 timer siden):

Her i heimen startar me alltid dagen med brødskiver med raudost og gamalost. Vaffelkake med raudost er òg nydeleg godt.

 

Nei det er ikke obligatorisk

Anonymkode: a526b...de5

[Gjest Athena Catalina]

Å, ja. 

[Nattens rytter]

AnonymBruker skrev (3 minutter siden):

Nei det er ikke obligatorisk

Anonymkode: a526b...de5

Kva har du på brødskiva? Jarlsberg? 

[Gjest Anonym Brukar0]

AnonymBruker skrev (4 minutter siden):

Nei det er ikke obligatorisk

Anonymkode: a526b...de5

Enig.

[sicario]

Aaaah. Raudosten til Avdem er nydelig.

[AnonymBruker]

Nattens rytter skrev (4 timer siden):

Likar du ikkje brunost?

Joda. Men obligatorisk er det virkelig ikke

Anonymkode: 01409...879

[Nattens rytter]

Litt historie:

Anne Solbrå var fødd i Skåbu 1846, men voks upp på Solbrå som foreldra kjøpte da ho var i 5 års alderen. I 16 års alderen tok Anne til som budeie hos foreldra sine og dreiv på med det i fleire sumrar. Solbrå setra på ”Vailda”, skrive Valseter, i Sør-Fron vestfjell. Det er mange sæterbol på Vaildra, og budeiene baud kvarandre på litt traktering av og til. På Solbrå hadde ikkje geit den gongen. Ho Anne hadde soleis berre kumjølk å stel- le med. Det var den tids framgangsmåte med siling i koller, kinning, ymse slag ysting, sur og sør, og koking av magerost av mysa, - surost av sur mysa og mysusmørost av søtrmysa. All kumusosten var magerost – det gjaldt å få mest mogleg smør.

Ein gong var ho Anne beden til ei annor budeie på Vailda på traktering og fekk da millom anna ekte raud geitost. Dette var framifrå god ost, noko reint sjeldan, so ho Anne tykte dette var reint gjævt. Ho tenkte på at det var harmleg at ikkje ho kunde ha like so god ost å traktere med når ho skulde ha budeielag. Å ha fram slik mager surost eller surmysuost som ho hadde tykte ho at ho ikkje godt kunte gjera. Ein gong far hennar kom på setra spurte ho honom um ho kunte få freiste å koke ein virkelig god ost, ho hadde tenkt å ha nedi lite rumme sa ho. Jau da, det fekk ho i fyrste ordet. Soleis vart den fyrste feitosten til. Ho kokte inn søt kumysu i ei vanleg gryte, straks mysa tok til å koke slo ho nedi ”den fløyten som hørte mysa til”. Passeleg innkokt vart osten aust upp og rørd kald med turu som annen mysost. So vart osten knadd med hendene, og da vart Anna var at ho vart reint feit på hendene, den nye osten ”slepte” både trauget og hende- ne, noko som magerost so visst ikkje plar gjera. Ho hadde osten i ei av dei kistene ho brukte til surost eller mysusmørost. Um osten vart sletta eller ei veit ein ikkje.

Budeiene som fekk av denne osten likte han overleg godt, osten var svært god. Og ein gong faren kom på setra og hadde med seg ein framandkar hadde ho Anne fram denne osten åt dei. Både tykte at osten var god og sa ”at ein treng ikkje ha geit for å ha god ost”. Dette var anten fyrste sumaren eller ein av de fyrste sumarane Anne var sæterbu- deie, altso anten sumaren 1862 eller ein sumar straks etter.

Sidan ysta ho Anne ikkje  meir slik ost fyrr lenge etter ho var gift og komen til Rusthågå – dit kom ho i 1867 eller 68.

http://www.ostforsk.no/wp-content/uploads/2014/11/032012.pdf

Endret 13. november 2022 av Nattens rytter

[Nattens rytter]

sicario skrev (50 minutter siden):

Aaaah. Raudosten til Avdem er nydelig.

Dei har jamvel raudost med akevitt og einebær! 

[AnonymBruker]

Obligatorisk for deg kanskje, men ikke for alle.

Anonymkode: 95860...7bd

[Nattens rytter]

Det er ikkje alle som veit at gamalostproduksjon var ein del av det gamle seterbruket i Gudbrandsdalen, men sidan vart han fortrengd av raudosten.

”Om Høsten blev de omvundne med Straa og nedpakket i Tønder i Kjælderen. Naar Os- ten var god, skulde den være af brun Farve og lade sig skjære i tynde Skiver. Den var bekjent ikke alene som appetitvækkende, men fant ogsaa Anvendelse som Medicin i forskjellige Sygdomstilfælde. I Sætesdalen brugte man at overhelde Gammelosten med Vørter eller humlet Øl. Gammelosten maa betegnes som Toppunktet af ældre Tiders norsk Ystning, og det synes, som den i nogen større Grad fabrikeredes paa Steder, hvor Kvægbrug og Melkestel stod forlhodldsvis høit. Over det sydøstre af landet Landet kjøbte man sådan Ost af Dølene. Ost af sød melk lavedes kun undtagsvis, og naar der ikke var Anledning til at faa Melken syrnet...”

 

 

[Nattens rytter]

AnonymBruker skrev (3 minutter siden):

Obligatorisk for deg kanskje, men ikke for alle.

Anonymkode: 95860...7bd

Er du døl?